سوالات عمومی کنکور دکتری رشتههای مختلف به دو بخش تقسیم میشود که یکی از آنها استعداد تحصیلی است. استعداد تحصیلی (Educational Talent) در نگاه اول برای داوطلبان کمی گنگ و مبهم است و نمیدانند که دقیقا باید به چه نوع سوالاتی در این بخش پاسخ دهند؛ چراکه پیش از این درسی با این عنوان را در دانشگاه پاس نکردهاند.
این قسمت از آزمون دکتری به سوالاتی عمومی برای سنجش توانایی تجزیه و تحلیل، تصویرسازی ذهنی، تمرکز، هوش و مهارتهایی از این قبیل در داوطلبان اختصاص دارد. برای آنکه دقیقتر دریابید که استعداد تحصیلی چیست و بتوانید با تسلط کامل به تمامی سوالات این بخش از کنکور دکتری پاسخ دهید، در ادامه این مطلب از سایت نوگام به بررسی کامل آن میپردازیم.
استعداد تحصیلی در آزمون دکتری چیست؟
بخش استعداد تحصیلی در آزمون دکتری رشتههای فنی و مهندسی شامل سوالاتی در رابطه با درک مطلب، سوالات تحلیلی، تجسمی و کمی است. در آزمون دکتری سایر گروههای آزمایشی وزارت علوم نیز سوالات در قالب چهار نوع درک مطلب، منطقی، تحلیلی و کمی مطرح میگردند. برای آشنایی بیشتر با نحوه طرح سوالات، هر یک از انواع سوالات استعداد تحصیلی را شرح میدهیم.
- درک مطلب:
بخش درک مطلب آزمون استعداد تحصیلی شباهت زیادی به سوالات درک مطلب (Reading) آزمونهای زبان انگلیسی دارد. در این بخش معمولاً متنهای تخصصی بلند شامل سه تا شش پاراگراف که عمدتاً موضوع آن در حیطه گروه تحصیلی داوطلبان است، در اختیار آنها قرار داده و سپس سوالاتی در رابطه با متن مطرح میشود.
پاسخگویی به این سوالات به دانش خاصی نیاز ندارد، بلکه پاسخها عمدتاً به صورت مستقیم یا غیر مستقیم در خود متن گنجانده شده است. بنابراین تنها لازم است با تمرین، مهارت لازم را برای درک مطالب متنهای مختلف به دست آورید تا بتوانید به سوالات این بخش به درستی پاسخ دهید.
- منطقی:
به طور معمول در این بخش سوالاتی مطرح میشود که برای هر یک از آنها متنی به اندازه یک پاراگراف در اختیار داوطلب قرار میگیرد. موضوع متنها عمدتاً عمومی است و ممکن است هیچ ارتباطی با رشته تحصیلی داوطلبان نداشته باشد. با این وجود پاسخگویی به سوالی که در مورد هر متن مطرح میگردد، به راحتی سوالات درک مطلب نیست.
در اینجا لازم است که داوطلب با کمک استدلالهای منطقی، تجزیه و تحلیل، دقت و تمرکز بالا نتیجهگیری نموده و بر اساسی برداشتی که از متن داشته، پاسخ صحیح را دریابد. بنابراین داوطلب باید با روشهای صحیح استدلال و استنتاج آشنایی داشته باشد. در آزمون استعداد تحصیلی داوطلبان دکتری گروههای فنی و مهندسی از این بخش سوالی نمیآید.
- بخش تجسمی:
داوطلبان گروههای فنی و مهندسی در آزمون استعداد تحصیلی دکتری به جای سوالات منطقی، به سوالات تجسمی پاسخ میدهند. هدف از طرح سوالات این بخش، به چالش کشیدن هوش تصویری، قدرت تجسم و میزان دقت داوطلبان است.
از این رو در صورت سوال تصاویری از اشکال دوبعدی و سهبعدی به داوطلب نمایش داده میشود که با یک قاعده خاص، تغییراتی در آنها پدید میآید. داوطلب باید ارتباط بین تصاویر و قاعدهای را که اشکال بر اساس آن تغییر میکنند، بیابد و با کمک آن گام بعدی را تشخیص دهد. سوالات این قسمت تا حدی زیادی به سطح هوش بستگی دارد؛ اما با تمرین و حل کردن نمونههای مشابه پرشمار میتوان سرعت پاسخگویی به این نوع سوالات را افزایش داد.
- بخش تحلیلی:
سوالات این بخش به گونهای است که چند متغیر تعریف میگردد و قوانینی برای آنها در نظر گرفته میشود. سپس سوالهایی درباره متغیرها پرسیده میشود که داوطلب باید با در نظر گرفتن قوانین تعریفشده و حالتهای مختلفی که احتمال پیشامد آنها وجود دارد، پاسخ صحیح را پیدا کند.
این پرسشها دقت، تمرکز و توانایی تجزیه و تحلیل داوطلبان را به چالش میکشد. اگرچه پاسخگویی به این سوالات دانش قبلی نیاز ندارد اما یافتن پاسخ صحیح نیازمند تمرین زیاد و حل کردن نمونههای مشابه فراوان از این دست سوالات است.
- بخش کمی:
سوالات کمی آزمون استعداد تحصیلی کنکور دکتری شامل سوالاتی است که با دادههای عددی سروکار دارند و داوطلب باید با استفاده از توانایی حل مسئله، محاسبات عددی خاصی را انجام دهد تا به پاسخ سوال برسد.
برای حل این پرسشها نیازی به دانش ریاضی تخصصی مثل تسلط بر مشتق و انتگرال و غیره نیست، بلکه تنها تسلط بر محاسبات پایهای ریاضی و هندسه مثل محاسبه مساحت، درصد و غیره کفایت میکند. با این وجود ممکن است برای آن دسته از داوطلبانی که ریاضی را درس سختی میدانند، مشکل باشد.
ضمن اینکه علاوه بر نیاز به آشنایی با مفاهیم اولیه ریاضی، هدف از سوالات این بخش سنجش میزان هوش عددی و هندسی داوطلبان است. بنابراین حل تمرینات پرشمار از این دسته سوالات نیز برای پاسخدهی سریع هنگام آزمون ضرورت دارد.
تعداد سوالات درس استعداد تحصیلی دکتری
با توجه به روال سالهای گذشته، معمولاً 30 سوال از درس استعداد تحصیلی در این آزمون مطرح میشود که به صورت زیر بین بخشهای مختلف تقسیم میگردند.
برای داوطلبان گروههای فنی و مهندسی:
نوع سوال | شرح | تعداد سوالات مجموع |
---|---|---|
درک مطلب | دو متن داده میشود که از هرکدام چهار سوال مطرح میگردد | هشت سوال |
کمی | یک سوال هوش، چهار سوال حل مسئله، دو سوال مقایسه ای | هفت سوال |
تحلیلی | دو مدل تعریف میگردد که در مورد هر کدام چهار سوال پرسیده میشود | هشت سوال |
تجسمی | چهار بخش دارد که یک یا دو سوال در مورد آنها پرسیده میشود | هفت سوال |
برای داوطلبان سایر گروهها:
نوع سوال | شرح | تعداد سوالات مجموع |
---|---|---|
درک مطلب | دو متن داده میشود که از هرکدام چهار سوال مطرح میگردد | هشت سوال |
منطقی | هفت متن کوتاه داده میشود که درباره هر کدام یک سوال مطرح میگردد | هفت سوال |
کمی | یک سوال هوش، سه سوال حل مسئله، یک سوال مقایسه ای، دو سوال محاسباتی | هفت سوال |
تحلیلی | دو مدل تعریف میگردد که در مورد هر کدام چهار سوال پرسیده میشود | هشت سوال |
تا سال ۱۴۰۲ در آزمون ورودی دکتری، ۲ دفترچه سوال در اختیار داوطلبان قرار میگرفت که دفترچه اول مربوط به سوالات دروس تخصصی بود و دفترچه دوم کنکور به سوالات دروس عمومی اختصاص داشت. دفترچه دوم شامل ۶۰ سوال بود. برای درس زبان عمومی دکتری گروه زبان ۳۰ سوال و برای درس استعداد تحصیلی نیز ۳۰ سوال طراحی میشد. برای پاسخگویی به سوالات دفترچه عمومی کنکور دکتری گروه زبان، ۹۰ دقیقه زمان در نظر گرفته شده بود. در این دفترچه ۳۰ سوال اول مربوط به درس استعداد تحصیلی و ۳۰ سوال دوم برای درس زبان عمومی طراحی میشد.
برای درس استعداد تحصیلی از سال ۱۳۹۳ تا سال ۱۴۰۲ برای تمامی گروههای آزمایشی، ۳۰ سوال طراحی میشد. برای گروههای غیر از فنی و مهندسی، برای قسمت درک مطلب ۸ سوال، قسمت منطقی ۷ سوال، بخش تحلیلی ۸ سوال و برای قسمت کمّیتی ۷ سوال مختلف طراحی میشد. برای گروه فنی مهندسی، بجای سوالات بخش منطقی، 7 سوال برای قسمت تجسمی طراحی میشد.
اما در کنکور دکتری گروه زبان ۱۴۰۳ تغییراتی رخ داد. یکی از مهمترین تغییرات، جداسازی دفترچه سوالات دروس عمومی از یکدیگر بود. یعنی داوطلبان این کنکور بر خلاف سالهای گذشته که یک دفترچه سوال عمومی و یک دفترچه سوال تخصصی دریافت میکردند، در سال ۱۴۰۳ سه دفترچه مختلف دریافت کردند که دفترچه اول مربوط به سوالات درس زبان عمومی، دفترچه دوم مربوط به سوالات درس استعداد تحصیلی و دفترچه سوم مربوط به سوالات دروس تخصصی بود.
برای درس زبان عمومی در دفترچه اول ۴۰ سوال و برای درس استعداد تحصیلی 25 سوال طراحی شده بود. برای پاسخگویی به 40 سوال زبان ۴۰ دقیقه در نظر گرفته شد و برای پاسخگویی به 25 سوال استعداد تحصیلی ۵۰ دقیقه در نظر گرفتند.
در سال ۱۴۰۳ دفترچه استعداد تحصیلی برای گروههای غیر از فنی و مهندسی به ترتیب دارای ۷ سوال در بخش درک مطلب، ۶ سوال در قسمت کمّیتی، ۷ سوال در بخش تحلیلی و ۵ سوال در قسمت منطقی بود و برای گروه فنی و مهندسی، بجای سوالات بخش منطقی، 5 سوال برای قسمت تجسمی طراحی شد.
میانگین درصد استعداد تحصیلی دکتری
بخش استعداد تحصیلی در آزمون دکتری از ضریب یک برخوردار است و چنانچه بتوانید به تمامی سوالات این بخش پاسخ صحیح بدهید، حدود هفده درصد از نتیجه نهایی کنکور دکتری خود را تضمین نمودهاید.
از آنجا که استعداد تحصیلی، بخش مهمی از سوالات عمومی کنکور دکتری را تشکیل میدهد؛ پاسخگویی به سوالات این بخش شرط لازم برای قبولی در این آزمون است. به ویژه اگر بتوانید در حداقل زمان ممکن به این سوالات پاسخ دهید، شانس قبولی شما تا حد قابل توجهی افزایش پیدا خواهد کرد.
منابع پیشنهادی نوگام برای استعداد تحصیلی دکتری
همانطور که دریافتید استعداد تحصیلی یک آزمون تکنیکمحور است و در واقع پیشنیاز مطالعاتی ندارد. به عبارت دیگر پاسخگویی به سوالات این بخش، به دلیل تکیه بر مهارتهای فردی، از طریق خواندن کتاب یا مطالعه شخصی چندان امکانپذیر نیست. بلکه نیاز به یک فضای دیالوگمحور همچون کلاس دارد تا ضمن تعامل و حل تمرینهای مشابه فراوان در هر بخش، مهارتهای لازم در داوطلب ارتقا یابد.
مرجع اصلی درس استعداد تحصیلی، کتابهای GMAT بینالمللی است. این کتابها مطالب بیشتری را نسبت به آنچه در آزمون دکتری کشورمان مطرح میشود، دربرمیگیرند. با این وجود امکان بهرهمندی از تمامی نکات و مهارتهای لازم برای پاسخگویی به سوالات این بخش در کنکور، در کلاسهای مجموعه آموزشی نوگام به صورت طبقهبندی شده و کاربردی برای شما فراهم شده است.
کلاس درس و تست استعداد تحصیلی دکتری
در کلاسهای درس و تست استعداد تحصیلی مجموعه نوگام، درسنامه، نکات و تکنیکهای لازم برای تسلط بر هر یک از بخشهای آزمون استعداد تحصیلی دکتری شامل درک مطلب، بخش منطقی، تحلیلی، کمی و تجسمی به داوطلبان ارائه میگردد. با شرکت در این کلاس داوطلبان دیگر نیازمند هیچ منبع آموزشی دیگری برای این آزمون نخواهند بود و تنها جزوهای که به صورت تایپشده در اختیار داوطلب قرار میگیرد، کافی است.
علاوه بر آموزش کامل درسنامه، برنامه تمرینی ویژه و امکان رفع اشکال توسط استاد نیز در طول دوره در اختیار داوطلبان خواهد بود. همچنین به طور ویژه روی مهارت تستزنی و سرعت عمل داوطلبان برای پاسخگویی به سوالات کار میشود.
حل تمرین استعداد تحصیلی دکتری
در کلاس حل تمرین استعداد تحصیلی نوگام که مکمل کلاس درس و تست استعداد تحصیلی دکتری است، درسنامه کلیدی همراه با حل تمرینات و تستهای پرشمار به داوطلبان تدریس میگردد. به دلیل تسلط نسبی داوطلبان در این مرحله، 150 تست سطح متوسط و نسبتاً سخت در قالب 5 مرحله آزمون با داوطلبان کار میشود.
سوالات هر آزمون به طور کامل و تشریحی ضمن مرور نکات و تکنیکهای مهم، به صورت تصویری برای داوطلبان حل میشود و امکان پرسش و پاسخ با استاد به منظور رفع اشکال نیز در طول دوره فراهم است. هدف اصلی این کلاس، ارتقای سطح مهارت داوطلبان از طریق حل تمرینات گسترده، مرور و تثبیت آموزشهای کلاس درس و تست، قرار گرفتن داوطلبان در شرایط آزمون و تمرین مدیریت زمان است.
کلاس نکته و تست استعداد تحصیلی دکتری
داوطلبانی که با شرکت در کلاسهای درس و تست و حل تمرین استعداد تحصیلی دکتری به تسلط خوبی بر مفاهیم لازم برای پاسخدهی به سوالات این بخش از کنکور رسیدهاند؛ با شرکت در کلاس نکته و تست استعداد تحصیلی میتوانند سرعت تستزنی خود را ضمن مرور دوباره تمامی نکات کلیدی و یادگیری نکات تکمیلی جدید به طرز چشمگیری افزایش دهند.
در این دوره که به صورت آنلاین نزدیک به زمان برگزاری آزمون، برگزار میگردد، تستهای پیشرفته و چالشی برای داوطلبان حل میشود و امکان رفع اشکال توسط استاد نیز برای آنها مهیا خواهد بود. با بهرهگیری از این دوره، داوطلبان قادر خواهند بود به سختترین سوالاتی که احتمال طرح آنها در کنکور وجود دارد و عمدتاً برای رتبههای برتر کنکور دکتری طرح میشوند، به سرعت پاسخ دهند.
سخن نهایی
همانطور که مشاهده میشود، آسانترین راه تسلط کامل بر درس استعداد تحصیلی آزمون دکتری، استفاده از پکیج کامل آموزش این درس، شامل کلاس درس و تست، حل تمرین و نکته و تست استعداد تحصیلی دکتری نوگام است. با شرکت در این کلاسها، از جستجو و سرگردانی در میان منابع و کتابهای پرشمار گوناگون بینیاز خواهید بود. زیرا هرآنچه برای پاسخدهی به سوالات این بخش لازم است در قالب جزوات تایپشده در اختیارتان قرار میگیرد. علاوه بر آن حل تمرینات فراوان با امکان رفع اشکال توسط استاد، همه مهارتهای استعداد تحصیلی را در شما تقویت مینماید.
سوالات متداول
- آیا میتوان از آماده شدن برای پاسخگویی به سوالات استعداد تحصیلی آزمون دکتری صرف نظر کرد؟
اگرچه این درس ضریب 1 دارد، ولی دروس عمومی شامل استعداد تحصیلی، از اهمیت اساسی برخوردارند. به خصوص برای داوطلبانی که کسب درصدهای بالا در دروس تخصصی برای آنها دشوار است.
- چرا بخشی از آزمون دکتری به استعداد تحصیلی اختصاص داده شده است؟
این بخش برای سنجش میزان هوش، دقت در جزئیات، تمرکز، سرعت عمل بالا، قدرت استدلال و توانایی تجزیه و تحلیل داوطلبان در نظر گرفته شده که برخورداری از آنها برای کسب مدرک دکتری ضرورت دارد.
- تعداد سوالات، ضریب و میانگین درصد استعداد تحصیلی در آزمون دکتری چقدر است؟
30 سوال با ضریب 1 در رابطه با استعداد تحصیلی در این آزمون میآید که حدود 17% در نتیجه نهایی داوطلبان تاثیر دارد و درصد آن به طور جداگانه در کارنامه داوطلب ذکر میشود.
Sanaz Lohrasbi 9 تیر 1402
Emkan dare baraye man y time e moshavere ba ostad erfanian set konin?
مهسا محمدی 11 تیر 1402
سلام و وقت بخیر نوگامی عزیز
بله حتما جهت مشاوره میتوانید از طریق آیدی تلگرام با ادمین ADDDDDMIN@ ارتباط برقرار کنید و یا در لینک زیر درخواست خود را ثبت نمایید تا مشاورین نوگام در اولین فرصت با شما تماس بگیرند.
Amir 9 تیر 1402
فوق العاده بود و دیدمو نسبت به استعداد تحصیلی عوض کرد
ممنونم
شراره بهنام 9 تیر 1402
کنکور ما بخش تجسمی رو نداره
بازم باید کلاسشو شرکت کنیم؟
مهسا محمدی 12 تیر 1402
سلام وقتتون بخیر. بخش تجسمی فقط برای فنی و مهندسی تدریس خواهد شد.
مهرناز 9 تیر 1402
درس استعداد بسیار در نتیجه آزمون تاثیر داره
چه بسا داوطلبانی که با درصد مناسبی از درس استعداد تونستن رتبه بسیار عالی کسب کنن
ممنون میشم در مورد استعداد بیشتر مقاله بزارید تا اطلاعات ما بیشتر بشه
مهسا محمدی 12 تیر 1402
سلام وقتتون بخیر سپاس از توجه شما. حتما، ما رو در مقالات بعدی همراهی کنید.
مهرناز 9 تیر 1402
استعداد به شدت در نتیجه آزمون موثره
ممنون بابت متن مفید
سوالاتم پاسخ داده شد 👌
علیرضا کارگر 10 تیر 1402
سپاسگزارم
من رشته مهندسی هستم کدام بخش های پنجگانه را مطالعه نمایم?
مهسا محمدی 12 تیر 1402
سلام وقتتون بخیر. درک مطلب، کمیتی، تجسمی و تحلیلی.
فرشته 10 تیر 1402
تشکر از مطالب ارائه شده بسیار مفیدتون، آیا این درسته که تعدادی از سوالات استعداد تحصیلی رو میشه با اطلاعات خود و بدون نیاز تمرین و مطالعه قبلی پاسخ داد؟
مهسا محمدی 11 تیر 1402
سپاس از توجه شما نوگامی عزیز. امکان دارد ولی در اکثر مواقع بدون تسلط و استفاده نکردن از تکنیکهای مناسب امکان پذیر نیست.
میرزایی 16 تیر 1402
استعداد درسیه که خیلیا بدون هیچ پیش زمینه ای ازش میرن سر جلسه ولی واقعا با تمرین کردنش واقعا میشه درصد خوبی اورد ک تو رتبه تاثیر زیادی بذاره. استاد عرفانیان تو استعداد خداااااس
shiiva 16 تیر 1402
تایم برگزاری کلاس های استعداد کی هست؟
مرکز آموزشی نوگام 17 تیر 1402
سلام وقتتون بخیر. از 7 مرداد ماه
تارا 16 تیر 1402
سلام ممنونم از مقاله مفیدتون.
هر جا حرفی از استعداد تحصیلی باشه اسم استاد عرفانیان میدرخشه.
واقعا استاد عرفانیان تک هستن برای این درس.
کلاس های امسال استعداد تحصیلی از چه تایمی شروع میشه ؟
و تا کی ادامه داره؟
مرکز آموزشی نوگام 17 تیر 1402
سلام وقتتون بخیر.
کلاسهای درس و تست از 7 مرداد ماه آغاز و تا نزدیک کنکور ادامه خوهند داشت.
پرنیان 16 تیر 1402
سلام، رتبه های برتر البته غیرفنی معمولا چند درصد استعداد می زنند و این که همه دوره های مربوط به استعداد به صورت آنلاین برگزار می شه؟
مرکز آموزشی نوگام 17 تیر 1402
سلام وقتتون بخیر.
قطعی نیست و به خیلی از فاکتورها بستگی دارد.
بله همگی آنلاین هستند.
گلسا مرادی 16 تیر 1402
با ثبتنام توی این کلاس تضمین میکنین که جیمت رو بالای ۵۰ درصد بزنیم؟
Sina 26 تیر 1402
من ریاضیام خیلی ضعیفه
احتمالش هست که بتونم درصد خوبی بزنم؟
مرکز آموزشی نوگام 27 تیر 1402
سلام وقتتون بخیر. بله در سالهای گذشته داوطلبانی که مثل شما پایه قوی نداشتن با کمک نوگام درصدهای قابل توجهی داشتهاند.
جهت مشاوره و راهنمایی میتوانید از طریق آیدی تلگرام با ادمین ADDDDDMIN@ ارتباط برقرار کنید و یا در لینک زیر درخواست خود را ثبت نمایید تا مشاورین نوگام در اولین فرصت با شما تماس بگیرند.
رضاپور 31 مرداد 1402
مقاله کاملی در مورد استعداد بود
مفید و آموزنده 🙏
مرسده 3 شهریور 1402
خیلی ممنون که انقدر کامل توضیح میدید؛ واقعا گیج شده بودم از کدوم بخش شروع کنم و چطور بخونم… الان با توجه به تعداد هر سوال و توضیحاتش حدودا دستم اومد که کدوم رو اولویت بذارم. مرسی
حمیدرضا 3 شهریور 1402
مقاله بسیار مفصل و مفیدی درباره بخش استعداد تحصیلی آزمون دکتری ارائه داده اید. توضیحات جامعی در مورد انواع سوالات و نحوه پاسخگویی به آنها ارائه شده است. از نویسنده مقاله و تیم نوگام کمال تشکر را دارم