روانشناسی صنعتی و سازمانی یک رشته جدید است که به مطالعه رفتار انسانها در محیط کار میپردازد. این رشته هم از رشته روانشناسی و هم از رشته مدیریت استفاده میکند تا به بهبود عملکرد شغلی کارکنان و رفاه آنها کمک کند. در این مقاله از وبسایت نوگام میخواهیم ابتدا بررسی کنیم روانشناسی صنعتی و سازمانی چیست، چه اهداف و کاربردهایی دارد و سپس بهترین منابع لازم برای کنکور ارشد روانشناسی صنعتی و سازمانی را معرفی نماییم.
-
فهرست مقاله
- روانشناسی صنعتی و سازمانی چیست؟
- اهداف و کاربردهای روانشناسی صنعتی و سازمانی
- تفاوت روانشناسی صنعتی با روانشناسی سازمانی
- ضرایب دروس ارشد روانشناسی صنعتی و سازمانی
- بهترین منابع کنکور ارشد روانشناسی صنعتی و سازمانی
- پیشنهاد نوگام در مورد مطالعه برای کنکور ارشد روانشناسی صنعتی و سازمانی چیست؟
- سخن نهایی
- سوالات متداول
روانشناسی صنعتی و سازمانی چیست؟
روانشناسی صنعتی و سازمانی یک رشته جدید و پویا است که در رابطه با رفتار انسانها در محیط کار مطالعه و بررسی میکند. این رشته کاربردهای بسیاری در مشاغل مختلف دارد و میتواند به عملکرد شغلی بهتر کارکنان و رفاه آنها کمک کند. روانشناسان صنعتی و سازمانی میتوانند در زمینههای مختلفی مانند انتخاب و گزینش کارکنان، آموزش و توسعه کارکنان، مدیریت منابع انسانی، بهبود ایمنی و بهداشت شغلی و حل مشکلات سازمانی فعالیت کنند.
اهداف و کاربردهای روانشناسی صنعتی و سازمانی
روانشناسی صنعتی و سازمانی هدفها و کاربردهای بسیاری دارد که در ادامه به بررسی آنها خواهیم پرداخت.
هدفهای روانشناسی صنعتی و سازمانی:
روانشناسی صنعتی و سازمانی به صورت کلی، دو هدف عمده را دنبال میکند:
ارتقای عملکرد شغلی کارکنان:
روانشناسان صنعتی و سازمانی با مطالعه رفتار انسانها در محیط کار، میتوانند به شناسایی عواملی بپردازند که بر عملکرد شغلی آنها اثر میگذارد. این موارد میتواند شامل ویژگیهای فردی، عوامل شغلی و عوامل محیطی و سازمانی باشد. روانشناسان صنعتی و سازمانی با استفاده از این یافتهها، قادر هستند روشهای مناسبی برای بهبود عملکرد شغلی کارکنان ارائه دهند.
بهبود رفاه کارکنان:
روانشناسان صنعتی و سازمانی میتوانند با بررسی عواملی که بر سلامت، ایمنی و بهزیستی کارکنان تأثیر میگذارند، به بهبود این موارد کمک کنند. این علل میتوانند شامل استرس شغلی، خشونت در محلکار و تبعیض شغلی باشند. روانشناسان صنعتی و سازمانی با استفاده از این یافتهها، میتوانند برنامههایی را برای بهبود رفاه کارکنان پیشنهاد دهند.
کاربردهای روانشناسی صنعتی و سازمانی
روانشناسی صنعتی و سازمانی کاربردهای گستردهای در مشاغل مختلف دارد. برخی از کاربردهای این رشته عبارتند از:
انتخاب و گزینش کارکنان:
روانشناسان صنعتی و سازمانی با استفاده از آزمونهای روانشناختی و مصاحبههای شغلی، میتوانند افراد مناسب را برای مشاغل مختلف انتخاب کنند.
آموزش و توسعه کارکنان:
روانشناسان صنعتی و سازمانی با طراحی برنامههای آموزشی و توسعهای، میتوانند مهارتها و دانش کارکنان را بهبود بخشند، این کار موجب پیشرفت شغلی افراد از یک طرف و تعالی سازمان از طرف دیگر میگردد.
مدیریت منابع انسانی:
روانشناسان صنعتی و سازمانی میتوانند به سازمانها در زمینههای مختلف مدیریت منابع انسانی، مانند طراحی شغل، ارزیابی و مدیریت عملکرد کمک کنند.
امنیت و بهداشت شغلی:
روانشناسان صنعتی و سازمانی میتوانند در شناسایی و کاهش عوامل خطرناک در محیط کار نقش مهمی ایفا کنند.
حل مشکلات سازمانی:
روانشناسان صنعتی و سازمانی میتوانند به سازمانها در حل مشکلات مختلف سازمانی، مانند تعارضات بین فردی و تیمی کمک کنند، این امر به کاهش تنشها و درگیریهای محیط کار منجر شده و در توسعه و بهینهسازی کسب و کار سازمان نیز بسیار مؤثر است.
تفاوت بین روانشناسی صنعتی و روانشناسی سازمانی
روانشناسی صنعتی و سازمانی یک رشته روانشناسی است که بر رفتار انسان در محیط کار تمرکز دارد. این رشته به دو شاخه اصلی تقسیم میشود: روانشناسی صنعتی و روانشناسی سازمانی.
روانشناسی صنعتی
روانشناسی صنعتی بر کاربرد اصول روانشناسی در بهبود عملکرد سازمانها متمرکز است. این شاخه از روانشناسی به مطالعه و بهبود موضوعاتی مانند استخدام، آموزش، ارزیابی عملکرد، ایمنی و بهداشت شغلی میپردازد.
روانشناسی سازمانی
روانشناسی سازمانی به مطالعه موضوعاتی مانند رهبری، انگیزش، ارتباطات و فرهنگ سازمانی میپردازد. تفاوت اصلی بین روانشناسی صنعتی و سازمانی به تمرکز آنها مربوط میشود. روانشناسی صنعتی بر عملکرد سازمانها تمرکز دارد، در حالیکه تمرکز روانشناسی سازمانی بر رفتار افراد و گروهها در هر سازمان است.
ضرایب دروس ارشد روانشناسی صنعتی و سازمانی
پیش از بررسی منابع کنکور ارشد روانشناسی صنعتی و سازمانی، بهتر است میزان اهمیت هر یک از دروس را ببینیم. گرایش روانشناسی صنعتی و سازمانی، دارای کد ضریب 4 است. دروس امتحانی روانشناسی صنعتی و سازمانی به همراه ضریب هر درس در جدول زیر آمده است:
بهترین منابع کنکور ارشد روانشناسی صنعتی و سازمانی
حال که به اهمیت و کاربردهای روانشناسی صنعتی و سازمانی اشاره کردیم و با ضرایب دروس مورد سنجش در کنکور ارشد این گرایش نیز آشنا شدیم، زمان انتخاب بهترین منابع برای مطالعه فرا میرسد. کتابهای مرجع زیادی برای مطالعه داوطلبان وجود دارد، اما مجموعه نوگام لیستی از بهترین منابع کنکور ارشد روانشناسی صنعتی و سازمانی را برای شما آماده کرده است.
بیشتر بخوانید: کنکور ارشد روانشناسی چگونه است؟
1- منابع پیشنهادی روانشناسی امور استخدامی:
کتاب مدیریت امور کارکنان و منابع انسانی (تألیف شیمون ال. دولان و رندال اس. شولر، ترجمه دکتر محمدعلی طوسی)
2- منابع پیشنهادی بالندگی سازمانی:
کتاب بالندگی سازمانی (تألیف دکتر محمدعلی طوسی از انتشارات موسسه عالی آموزش و پژوهش مدیریت و برنامه ریزی)
و کتاب مدیریت تحول در سازمان (تألیف وندال. فرنچ و سسیل. اچ. بل با ترجمه دکتر سیدمهدی الوانی و دکتر حسن دانایی فرد از انتشارات صفار)
3- منابع پیشنهادی رفتار سازمانی:
کتاب مبانی رفتار سازمانی
نوشته استیفن پی. رابینز و ترجمه دکتر علی پارسائیان و دکتر سیدمحمد اعرابی از انتشارات پژوهشهای فرهنگی
و کتاب مردم در سازمانها (زمینه رفتار سازمانی)
تألیف ترنس آر. میچل و ترجمه دکتر حسین شکرکن از انتشارات رشد
4- منابع پیشنهادی روانشناسی اجتماعی:
کتاب روانشناسی اجتماعی (نوشته الیوت ارونسون با ترجمه حسین شکرکن از انتشارات رشد)
و کتاب روانشناسی اجتماعی (تألیف رابرت بارون، دان بیرن، نایلا برنسكامب و ترجمه دکتر یوسف کریمی از انتشارات روان)
5- منابع پیشنهادی روانشناسی صنعتی- سازمانی:
کتاب روانشناسی صنعتی سازمانی (تألیف پل اسپکتور و ترجمه شهناز محمدی از انتشارات ارسباران)
کتاب زمینهی روانشناسی صنعتی- سازمانی (نوشته رونالد ریجو و ترجمه دکتر داوود حسینزاده، دکتر زهرا لبادی و دکتر پرویز صالحی از انتشارات مازیار)
6- منابع پیشنهادی درس آمار و روشهای تحقیق:
کتاب روش تحقیق در روانشناسی و علوم تربیتی
و کتاب احتمالات و آمار کاربردی در روانشناسی و علوم تربیتی (تألیف دکتر علی دلاور به ترتیب از انتشارات ویرایش و جوانه رشد)
7- منبع پیشنهادی متون روانشناسي (به زبان انگلیسی):
کتاب متون روانشناسی به زبان انگلیسی (نوشته لیندا لیل، از انتشارات ساوالان)
پیشنهاد نوگام در مورد مطالعه برای کنکور ارشد روانشناسی صنعتی و سازمانی چیست؟
شما برای موفقیت در کنکور ارشد روانشناسی، نیاز به تلاش و برنامهریزی دقیق دارید. در این راستا مجموعه نوگام با ارائه خدمات مشاورهای و برگزاری کلاس کنکور ارشد روانشناسی، به شما کمک میکند تا با آمادگی کامل در کنکور شرکت کنید.
این پکیجها شامل دورههای باکیفیت و جامع درس و تست تمامی گرایشهای رشته روانشناسی است که توسط اساتید مجرب و متخصص تدریس شده است، لذا شما میتوانید بر اساس گرایش انتخابی خود یکی از این پکیجهای آموزشی را تهیه نمایید:
پکیج کامل درس و تست ارشد روانشناسی صنعتی وسازمانی
این پکیج شامل دورههای درس و تست دروس منتخب گرایش روانشناسی صنعتی و سازمانی میباشد.
این دورهها عبارتند از:
سخن نهایی
روانشناسی صنعتی و سازمانی یک رشته کاربردی است که به بهبود عملکرد سازمانها و افراد در محیط کار کمک میکند. این رشته به روانشناسانی نیاز دارد که دانش و مهارتهای لازم را در زمینههای مختلف روانشناسی و کسب و کار داشته باشند. ادامه تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد روانشناسی صنعتی و سازمانی یک راه عالی برای ارتقای مهارتهای فردی و ارتباطی در محیط کار و زندگی است.
سوالات متداول
1- آیا رشته روانشناسی صنعتی و سازمانی برای من مناسب است؟
برای اینکه بفهمید آیا این رشته برای شما مناسب است یا خیر، به سوالات زیر پاسخ دهید:
- آیا به مطالعه روانشناسی علاقه دارید؟
- آیا به حل مشکلات و بهبود عملکرد سازمانها علاقه دارید؟
- آیا مهارتهای تحلیلی و حل مسئله، ارتباطی، پژوهشی و مدیریتی دارید؟
اگر پاسخ شما به این سوالات مثبت است، احتمالاً این رشته برای شما مناسب است.
2- مهمترین مهارتهای مورد نیاز برای روانشناسان صنعتی و سازمانی کدامند؟
مهمترین مهارتهای مورد نیاز برای روانشناسان صنعتی و سازمانی عبارتند از:
- مهارتهای تحلیلی و حل مسئله
- مهارتهای ارتباطی
- مهارتهای پژوهشی
- مهارتهای کار تیمی
- مهارتهای مدیریتی
روانشناسان صنعتی و سازمانی باید بتوانند مشکلات را به خوبی شناسایی و حل کنند. آنها باید بتوانند با افراد مختلف به طور مؤثر ارتباط برقرار کنند، تحقیقات علمی انجام دهند و نتایج آنها را تفسیر کنند. همچنین باید بتوانند با دیگران به خوبی کار کنند و آنها را رهبری کنند.
این مهارتها به روانشناسان صنعتی و سازمانی کمک میکند تا در زمینه کاری خود موفق شوند.
3- بازار کار فارغالتحصیلان ارشد گرایش صنعتی و سازمانی چگونه است؟
روانشناسان صنعتی و سازمانی در زمینههای مختلفی مانند آموزش و تحقیق، مشاوره و مصاحبه شغلی، طراحی شغل، ارزیابی عملکرد، مدیریت منابع انسانی، بهبود ایمنی و بهداشت شغلی و حل مشکلات سازمانی فعالیت میکنند.
بازار کار کارشناسی ارشد روانشناسی صنعتی و سازمانی در ایران محدودتر از گرایشهای بالینی و عمومی است. این امر به دلیل عدم آگاهی برخی مدیران از اهمیت کار روانشناسان صنعتی و سازمانی و همچنین انجام فعالیتهای تخصصی این رشته توسط روانشناسان سایر گرایشها است. با این حال، در کشورهای توسعهیافته، روانشناسان صنعتی و سازمانی جایگاه و درآمد مناسبی دارند. علاقهمندان به این گرایش برای موفقیت در بازار کار باید مهارتهای لازم در زمینههای مختلف روانشناسی صنعتی و سازمانی را کسب کنند. همچنین، تسلط بر آزمونها و مصاحبههای شغلی و آشنایی با شرکتهای بزرگ و مطرح میتواند به افزایش فرصتهای شغلی و درآمدی این افراد کمک کند.
آیندهی شغلی این رشته تا حدی به عواملی مانند رونق اقتصادی، میزان درآمد شرکتها و سازمانها، و آگاهی مدیران از اهمیت کار روانشناسان صنعتی و سازمانی بستگی دارد.
نکات کلیدی برای یافتن شغل مناسب برای فارغالتحصیلان روانشناسی صنعتی و سازمانی:
- مهارتهای خود را بهروز نگهدارید. با توجه به تغییرات سریع در دنیای کار، لازم است مهارتهای خود را بهروز نگه دارید تا بتوانید در بازار کار رقابت کنید.
- شبکهسازی کنید. با برقراری ارتباط با افراد متخصص در این حوزه، میتوانید از فرصتهای شغلی مطلع شوید.
- از فرصتهای کارآموزی و کار داوطلبانه استفاده کنید، این فرصتها به شما کمک میکنند تا تجربه کاری کسب کنید و مهارتهای خود را بهبود ببخشید.
- به فرصتهای شغلی غیرمنتظره نیز فکر کنید، گاهی اوقات، فرصتهای شغلی مناسب در حوزههای غیرمنتظرهای یافت میشوند.
نظرات