دانشجویانی که قصد ادامه تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد را دارند، گاه برای انتخاب از بین دو حوزه تحصیلی گرایش مالی رشته MBA و مدیریت مالی دچار تردید و سردرگمی میشوند. اگرچه عناوین این دو رشته و گرایش تحصیلی بسیار شبیه هم است، اما از جنبههای بسیاری با یکدیگر تفاوت دارند.
با ورود به هر یک از این دو رشته، آینده تحصیلی، مباحثی که فرا میگیرید و آینده شغلی شما تا حد زیادی متفاوت خواهد بود. از همین رو این مقاله از وب سایت نوگام را به بررسی تمامی تفاوتهای این دو رشته کارشناسی ارشد اختصاص دادهایم.
توجه داشته باشید که موضوع بحث ما در این مقاله به طور دقیق، تفاوتهای دو رشته کارشناسی ارشد مدیریت – گرایش مدیریت مالی و کارشناسی ارشد مدیریت کسب و کار (MBA) – گرایش مالی است. با ما همراه شوید تا در ادامه پاسخ تمامی ابهامات خود را در مورد این دو رشته بیابید
معرفی کارشناسی ارشد مدیریت کسب و کار – گرایش مالی
رشته MBA یا مدیریت کسب و کار یکی از پرطرفداترین رشتههای سالهای اخیر است که در گرایشهای مختلفی از جمله بازاریابی، استراتژی، رفتار سازمانی و منابع انسانی، سیستمهای اطلاعاتی و فناوری اطلاعات، عملیات و زنجیره تامین، فناوری و تکنولوژی، انرژی و مالی تدریس میشود. البته در سالهای مختلف و دانشگاههای گوناگون تعداد گرایشهای ارائهشده برای رشته mba ممکن است متفاوت باشد.
در آموزشهای گرایش مالی رشته mba بیش از هر چیز بر آموختن اصول مدیریت به دانشجویان تمرکز میشود. دانشجویان این رشته با استراتژیهای مدیریتی، شیوههای توسعه کسب و کار، کارآفرینی و مواردی از این دست آشنا میشوند.
بیشتر بخوانید : معرفی رشته mba دانشگاه امیرکبیر
معرفی کارشناسی ارشد مدیریت- گرایش مدیریت مالی
رشته مدیریت از گذشته با استقبال دانشجویان زیادی مواجه بوده است و از گرایشهای این رشته میتوان به مدیریتهای بازرگانی، دولتی، صنعتی، بحران، آموزشی، فناوری اطلاعات، تکنولوژی، کارآفرینی، منابع انسانی، بازاریابی، استراتژی، عملیات، و همچنین مدیریت مالی اشاره نمود.
هدف این رشته آموزش نحوه مدیریت پول و منابع مالی و روشهای افزایش سود است. در این رشته دانشجویان یاد میگیرند که چگونه در شرکتهای دولتی یا خصوصی بر مسائل مالی نظارت کنند، منابع مالی جدید برای شرکت جذب کنند یا با تدوین برنامههای کوتاه مدت و بلند مدت منابع مالی موجود را برای رسیدن به سود بیشتر سرمایهگذاری نمایند.
بیشتر بخوانید : بررسی کامل ضرایب کنکور mba
تفاوت کنکور MBA با مدیریت مالی
تفاوت بین گرایش مالی رشته ام بی ای و گرایش مدیریت مالی رشته مدیریت از همان ابتدای راه، یعنی آزمون ورودی کارشناسی ارشد نمایان میشود. جدول زیر هر یک از دروس کنکور ارشد mba را در کنار ضرایب آنها نمایش میدهد:همانطور که مشاهده میشود، داوطلبان ورود به کارشناسی ارشد mba ملزم هستند تنها به سوالاتی از سه درس در آزمون ورودی این رشته پاسخ دهند. این درحالی است که داوطلبان ورود به کارشناسی ارشد مدیریت مالی در آزمون ورودی این رشته باید به سوالاتی از درسهایی که در جدول زیر میبینید، پاسخ دهند:
بنابراین اولین تفاوت دو رشته، در تعداد، عناوین و نوع دروس امتحانی آنها در آزمون ورودی است. همانطور که میبینید دروس امتحانی کنکور mba بیشتر جنبه غیرحفظی دارند، در حالی که حجم عمدهای از دروس کنکور ارشد مدیریت به درسهای حفظی برمیگردد.
همچنین، اگرچه به طور معمول دانشجویانی از تمامی رشتههای نظری و فنی در بین داوطلبان ورود به هر دو رشته به چشم میخورند؛ اما گرایش مالی رشته mba بیشتر مورد توجه داوطلبانی از رشتههای فنی و مهندسی است. در حالی که گرایش مالی رشته مدیریت بیشتر از سوی دانشجویانی که پیشزمینههای مدیریتی دارند و از رشتههای علوم انسانی هستند، مورد استقبال قرار میگیرد.
بیشتر بخوانید: آشنایی کامل با رشته mba دانشگاه شریف
این دو رشته از منظر ظرفیت دانشگاهی و تعداد داوطلبان نیز با یکدیگر تفاوت دارند. به طور کلی ظرفیت دانشگاههای مختلف (با در نظر داشتن اولویت دانشگاههای سراسری تهران) برای رشته mba بیشتر از ظرفیت رشته مدیریت است.
برای نمونه، دانشگاههای صنعتی شریف و امیر کبیر در گرایش مالی رشته مدیریت دانشجو نمیپذیرند. بنابراین دانشگاهها و محل تحصیل این دو رشته نیز تفاوتهای قابل توجهی نسبت به یکدیگر دارند.
با این وجود ضمن ظرفیت بیشتر، متقاضیان ورود به mba هم بیشتر از ثبتنامکنندگان آزمون مدیریت مالی است. به گونهای که در مجموع در کنکور ارشد mba رقابت بیشتری برای تحصیل در گرایش مالی دیده میشود.
بیشتر بخوانید: بودجه بندی کنکور mba [+تحلیل جامع بودجهبندی در سالهالی اخیر]
تفاوت در طول دوره و تعداد واحدهای دو رشته
البته در صورتی که نیاز باشد دانشجو واحدهایی را به عنوان پیشنیاز تحصیلی یا واحدهای جبرانی بگذراند، این مدت زمان ممکن است طولانیتر شود. همچنین، نوع تحصیل دانشجویان از نظر اینکه به صورت پارهوقت یا تماموقت تحصیل میکنند هم میتواند در طول دوره هر یک از دو رشته تغییراتی را ایجاد کند.
در حالت کلی دانشجویان گرایش مالی رشته mba مستلزم پاس کردن 48 واحد درسی و دانشجویان گرایش مالی رشته مدیریت مستلزم پاس کردن 32 واحد در طول دوره کارشناسی ارشد هستند.
تفاوت چارت درسی گرایش مالی رشتههای MBA و مدیریت
همانگونه که اشاره کردیم دانشجویان mba و مدیریت مالی به ترتیب 48 و 32 واحد درسی را در مقطع کارشناسی ارشد پاس میکنند از این تعداد، 6 واحد از هر دو رشته به پایاننامه اختصاص دارد. عناوین درسی زیر شماری از دروسی است که در طی دوره ارشد مالی mba توسط دانشگاههای گوناگون برای دانشجویان ارائه میگردد:
- حسابداری و تحلیل داده
- رفتار سازمانی
- تئوری سازمان و سازماندهی
- اقتصاد مدیریت
- مدیریت مالی بنگاهها
- برنامهریزی استراتژیک
- مدیریت بازاریابی
- مدیریت عملیات
- حقوق تجارت
- روشهای تحقیق در مدیریت
- اصول کارآفرینی
- اخلاق و احکام کسب و کار
- ارتباطات و فنون مذاکره
- روشهای تصمیمگیری برای مدیران
- روشهای کمی در مالی
- مدیریت سرمایهگذاری
- سرمایهگذاری خطرپذیر
- موسسات و بازارهای مالی
- مهندسی مالی
- مالی شرکتی کاربردی
- بانکداری
- قیمتگذاری داراییها
- کارآفرینی و ایجاد واحدهای جدید
- کسب و کار تکنولوژی بلاکچین و رمزارزها
- ارزیابی و مدیریت ریسک
- افتههایی در مالی شرکتها
- سرمایهگذاری و تامین مالی زمین و مسکن
- معاملات الگوریتمی
- یادگیری ماشین
از آنجاکه دروس رشته mba عموماً 3 واحدی هستند، دانشجویان 16 عنوان از این دروس را در هر دانشگاه پاس میکنند که تعدادی از آنها توسط دانشگاه مربوطه به عنوان دروس اصلی یا الزامی مشخص میگردند و سایر عناوین به صورت دروس اختیاری در نظر گرفته میشوند تا دانشجویان تعدادی را به صلاحدید خود از میان آنها انتخاب کنند.
عناوین درسی زیر نیز دروسی هستند که دانشجویان کارشناسی ارشد مدیریت مالی آنها را فرامیگیرند:
- تجزیه و تحلیل صورتهای مالی
- مدیریت مالی پیشرفته
- بررسی موارد خاص در مدیریت مالی
- مدیریت سرمایهگذاری و ارزیابی اوراق بهادار
- سازمانهای پولی و مالی
- سیستمهای اطلاعاتی مدیریت
- پژوهشهای عملیاتی پیشرفته
- سمینار مالی
- تئوریهای مدیریت پیشرفته
- اقتصاد مدیریت
- بازار پول و سرمایه
- حسابداری مدیریت
- مدیریت سرمایهگذاری پیشرفته
علاوه بر دروس عنوانشده، ممکن است مدیر گروه دانشگاه، با توجه به رشته تحصیلی دانشجو در مقاطع قبلی، یا فاصله زمانی بین اتمام دوره کارشناسی تا شروع دوره کارشناسی ارشد، به صلاحدید خود دروسی را به عنوان پیشنیاز تحصیلی برای دانشجویان در نظر بگیرید.
بنابراین این دروس به چارت درسی دانشجویان اضافه میشود تا به ویژه دانشجویانی که از رشتههای غیر مرتبط وارد رشته کارشناسی ارشد مالی شدهاند، در یادگیری مطالب جدید با مشکل مواجه نشوند. دروس زیر برخی از این پیشنیازهاست:
- زبان تخصصی پیشرفته
- آمار کاربردی پیشرفته
- روش تحقیق پیشرفته
- مهندسی مالی
- اقتصادسنجی مالی
تفاوت بازار کار MBA با کارشناسی ارشد مالی
همانطور که از عناوین دروس این دو رشته مشخص است، به طور کلی دوره mba دربردارنده مفاهیم کلیتری در عرصه مالی است؛ ولی در دوره ارشد مدیریت مالی به طور خاص و محدودتری بر مفاهیم مالی تمرکز میشود.
در رشته mba بیشتر با شیوههای رهبری، کارآفرینی و بازاریابی آشنا خواهید شد، اما رشته مدیریت مالی شما را به طور اختصاصی با مفاهیم ریاضی و شیوههای تحلیلی برای ارزشگذاری و سرمایهگذاری آشنا مینماید.
در حالت کلی یک مدیر مالی آموزشیافته در رشته مدیریت، تواناییهای زیر را کسب میکند:
- مدیریت منابع مالی و مصارف یک سازمان، اداره یا شرکت
- ارائه راهکارهایی برای افزایش سرمایه در کوتاه/بلند مدت
- ارائه راهکارهایی برای جذب منابع مالی بیشتر
از این رو چنین شخصی میتواند به عنوان مدیر، مشاور یا کارمند در ارگانهای مرتبط با بانکداری، بیمه، موسسات مالی و اعتباری، بورس اوراق بهادار یا شرکتهای سرمایهگذاری به اشتغال درآید.
آموزشیافتگان گرایش مالی رشته mba نیز تا حدی همین شرایط را دارند، با این تفاوت که به فعالیت در حوزه مالی خیلی محدود نیستند. چون دروس کلیتری را میآموزند و این امکان را دارند که موضوع پایاننامه خود را به صورت میانرشتهای انتخاب کنند. یعنی موضوعی که با سایر رشتهها مشترک باشد.
از آنجا که کارهای پژوهشی دوران تحصیل، به ویژه پایاننامه، تا حد زیادی برای فعالیت در بازار کار و به خصوص پذیرش در دانشگاههای بینالمللی برای دوره دکتری، ملاک خواهد بود؛ دانشجویان این رشته شانس بیشتری برای گذراندن دوره دکتری در خارج از کشور یا حضور در حوزههای کاری متنوعتر خواهند داشت.
این در حالی است که دانشجویان کارشناسی ارشد مدیریت مالی الزاماً باید روی موضوعی متناسب با حوزههای مالی به عنوان پایاننامه خود کار کنند. البته در میان دانشجویان این رشته هم مواردی دیده میشوند که امکان ورود به حوزههای متفاوت را مییابند، اما به طور کلی برای دانشآموختگان این رشته بهتر است که در همان زمینههای مربوط به امور مالی فعالیت داشته باشند.
بیشتر بخوانید: سرفصلهای ریاضی کنکور mba
سخن نهایی
صرف نظر از تفاوت رشته mba با کارشناسی ارشد مالی در تعداد، عناوین و نوع دروس آزمون ورودی، تعداد واحدها و چارت تحصیلی و غیره، عمدهترین تفاوت این دو رشته در مسیر شغلی آینده شما خواهد بود. در حالی که گرایش مالی mba شما را به سوی تبدیل شدن به یک رهبر تجاری سوق میدهد، رشته مدیریت مالی از شما یک تحلیلگر مالی، مشاور در امور سرمایهگذاری یا مدیر مالی میسازد. به منظور دریافت مشاوره فردی برای انتخاب رشته کارشناسی ارشد و یا بهرهگیری از آموزشهای مجموعه نوگام برای کنکور ارشد هر یک از این رشتهها میتوانید همین حالا با کارشناسان این مجموعه ارتباط برقرار نمایید.
سوالات متداول
- آیا دانشآموختگان گرایش مالی mba میتوانند در حوزه دیگری مشغول به کار شوند؟
بله. این افراد میتوانند در گرایشهای دیگر mba به کار گرفته شوند. انتخاب موضوعی میانرشتهای برای پایاننامه یا دروس اختیاری ویژه، میتواند جهتگیری شغلی متفاوتی را برای آنها پدید آورد.
- چرا امکان پذیرفته شدن در دانشگاههای خارج از کشور برای دانشجویان mba بیشتر است؟
موضوعی که برای پایاننامه انتخاب میکنید، شانس شما را برای پذیرفته شدن در رشتههای مرتبط با آن در خارج از کشور افزایش میدهد و دست دانشجویان mba در این زمینه بازتر است.
- کنکور mba سختتر است یا مدیریت مالی؟
برای کنکور ارشد mba مطالعه تنها 3 درس کفایت میکند؛ با این وجود این دروس بیشتر یادگرفتنی هستند. در حالی که دروس کنکور ارشد مدیریت مالی بیشتر است اما عمدتاً حفظی هستند.
نظرات